Ic Deney

Fransiz felsefesinin lanetlenmis düsünürü ve yazari Georges Bataille 1897-1962 Foucault, Guattari ve Deleuze ile birlikte Nietzschenin Tanri öldü düsüncesinin takipcisidir. Bataillein dini, ahlaktan ve tanri inancindan olusmaz, O, insanin gündelik hayatta her zaman yasayabilecegi gizemsel ic yolculuklarindan, gizemci ic deneylerden bahseder. Ic Deney Bataille felsefesinin bir özeti niteligindedir.

Tadimlik

BATAILLEIN GIZEMCILII

Bu konu Batailleda oldukca karmasiktir. Kendisi tüm yapitlarinda gizemcilerle tartismis, onlardan varolussal esrimeyi, atesi, alevi almistir. Ama Bataille gizemi aciga cikarmaya, aydinlatmaya, ic deneyimi, felsefik kavramlarla iletmeye calismistir. Sessizlik, süreklilik, olanaksiza ulasmak, olabilirin sinirini asmak gibi kavramlarla ic deneyimi söylemlestirmek istemistir. Bu istegi gerceklesmesine ragmen, Bataillei okuyan kisi ic deneyimi hissetmis, kavramistir. Bataille söylemle söylemi asarak, söylemeden ic deneyimi iletmeyi basarmistir. Sözcüklerin sinirlarina ulasarak öte tarafi, adlandirilamayan olanaksiz en ucu, tepe noktayi aydinlatmistir. Bilgiyi en son noktaya kadar zorlayarak aydinlatici bilgisizlige ulasmistir. Bunu yapamamis olsaydi, Sartrein adlandirdigi gibi sadece Yeni bir gizemci olacakti. Gösteren en uca sürüklenerek, gösterensiz gösterileni ortaya cikarmaktadir. Bataille, gizemciligi, XX. yüzyil entelektüel yapisinin icine sokmayi basarmistir. XX. yüzyil düsünce bicimi Batailledan sonra ortacagi baska sekilde görmeye baslamis ve son olarak Umberto Eco Gülün Adiyla bu olguya yeni bir boyut kazandirmistir Econun, gülüsün gizemi aciga cikarma özelligini Batailledan aldigini zannediyorum. Simdi Bataillein gizemciligiyle ilgili olarak Erotizm adli yapitina deginmek istiyorum. Erotizm, Bataillein yaptigi bir konusma ile baslamaktadir. Bataille bu konusmada, erotizmle insanlarin kendi ayrikliklarindan kurtularak sürekliligi aradiklarini belirtmistir. Bu sürekliligin de ölümle baglandigini söyleyen Bataille erotizmle ölüm arasindaki baglantilari ortaya cikarmistir. imdi birbirinden ayri biz varliklar icin ölümün, varligin sürekliligi anlamina geldigini kanitlamaya calisacagim. Üreme, varliklarin birbirlerinden ayri olmalarina yol aciyor ama onlarin sürekliligini ortaya koyuyor, daha dogrusu üreme öz olarak ölüme baglaniyor. Ölümden ve varliklarin üremesinden söz ederek, büyüleyici olan --ki bu büyülenme erotizmi yönlendiriyor-- ölüm ve varliklarin sürekliliginin özdesligini kanitlamaya gayret edecegim. Bataille icin, esrimeyle birlikte insan icin en önemli ic deneyim olan erotizm, birey olarak varolusun yadsinmasi olayidir. Sanki insan erotizmle ölümün kucagina atlamis oluyor. Ama aslinda erotik etkinlik varligin ölümle karsilikli alis-verisi gibidir. Yokolus orgazm ve varliga geri dönüs. Erotizmde süreklilik bir an icin hissedilir. Ama esrimede hissedilen süreklilik bir zaman süreci icindedir. Bataillein tüm ic deneyimlerinde icsel bir parcalanma vardir. Erotizmde ve esrimede varolus bir sinir noktaya gelir, ayrisir, ayni anda bilinc kaybolur, süreklilik gerceklesir. Ic Deneyimde bunun örnekleri somut olarak verilmistir.